Bernhard, held of schurk?
Ik heb eindelijk het boek van Annejet van der Zijl ‘Bernhard; een verborgen geschiedenis’ gelezen. Het boek heeft me geboeid van begin tot eind. Behalve veel geschiedenis over Duitsland tijdens het interbellum, veel informatie over de levensvisie binnen de adelstand (Adelsgenossenschaft, Ebenburtigkeit), en ook veel nieuws over de handel en wandel van de Prins.
Natuurlijk zijn de laatste jaren wel vaker boeken verschenen met bewijzen dat het leven van de Prins niet helemaal zo was als ons altijd is voorgeschoteld.
Uit het ter beschikking komen van archieven uit o.a. Polen heeft van der Zijl aan kunnen tonen dat de Prins lid was van de NSDAP en de SA, iets wat de Prins altijd ontkend heeft.
Wat dit boek ook doet, is je mee nemen door de geschiedenis van Duitsland tussen de twee wereldoorlogen. Je krijgt inzicht hoe de Europese machtsverhoudingen in die tijd lagen. Ik denk nu dat de Duitsers veel op hun bordje hebben gehad: de vele oorlogsweduwen, de astronomische hoge herstelbetalingen (waarvan toevallig deze week de laatste 75 miljoen zijn betaald), de grote inflatie, het failliet van de Weimarrepubliek, de opkomst van Hitler en dat alles in 20 jaar tijd. Dit stuk vond ik heel interessant.
Bernhard is voor mij geen held en geen schurk. Om met Annejet van der Zijl te spreken: ‘ik heb van sommigen de held afgepakt, van anderen de schurk, maar ik hoop dat ik er een mens voor heb teruggegeven’. Ook ik probeer na het lezen van dit boek, geen makkelijk oordeel te hebben, terwijl mijn eerste reactie was: fout, fout, fout.
De conclusie van Annejet van der Zijl is dat de Prins geen voorbeeldfunctie voor de monarchie is geweest, eigenlijk een mislukking was.
Iedereen is echter ook een product van zijn tijd en zijn omgeving en die twee componenten waren extreem prominent aanwezig in het leven van de Prins. Het kan niet anders dan dat dit hem gevormd heeft, of zoals de Duitser zo mooi zegt ‘geprägt’ heeft
Van der Zijl promoveerde o.a. bij Cees Fasseur; een kenner bij uitstek. Fasseur schreef een tweedelige biografie over Koningin Wilhelmina en een boek over de eerste 25 huwelijksjaren van Juliana en Bernhard. Ook deze boeken zijn aanraders en geven inzicht in de persoon Bernhard.
Natuurlijk zijn de laatste jaren wel vaker boeken verschenen met bewijzen dat het leven van de Prins niet helemaal zo was als ons altijd is voorgeschoteld.
Wat me is bijgebleven is het gevoel dat er niets klopt van de beeldvorming die ik over Prins Bernard heb gehad. Hij heeft zijn leven geleefd als een jongensboek.
Zo was hij helemaal niet de oorlogsheld die hij graag wilde zijn. Duidelijk wordt dat de Prins Juliana uit geldgebrek trouwde, en de eerste ontmoeting zelf geënsceneerd heeft. Dit huwelijk bracht hem in de hoogste adellijke kringen en de Oranjes heetten rond die periode de rijksten ter wereld te zijn. Het heeft hem macht gegeven.Uit het ter beschikking komen van archieven uit o.a. Polen heeft van der Zijl aan kunnen tonen dat de Prins lid was van de NSDAP en de SA, iets wat de Prins altijd ontkend heeft.
Wat dit boek ook doet, is je mee nemen door de geschiedenis van Duitsland tussen de twee wereldoorlogen. Je krijgt inzicht hoe de Europese machtsverhoudingen in die tijd lagen. Ik denk nu dat de Duitsers veel op hun bordje hebben gehad: de vele oorlogsweduwen, de astronomische hoge herstelbetalingen (waarvan toevallig deze week de laatste 75 miljoen zijn betaald), de grote inflatie, het failliet van de Weimarrepubliek, de opkomst van Hitler en dat alles in 20 jaar tijd. Dit stuk vond ik heel interessant.
Bernhard is voor mij geen held en geen schurk. Om met Annejet van der Zijl te spreken: ‘ik heb van sommigen de held afgepakt, van anderen de schurk, maar ik hoop dat ik er een mens voor heb teruggegeven’. Ook ik probeer na het lezen van dit boek, geen makkelijk oordeel te hebben, terwijl mijn eerste reactie was: fout, fout, fout.
De conclusie van Annejet van der Zijl is dat de Prins geen voorbeeldfunctie voor de monarchie is geweest, eigenlijk een mislukking was.
Iedereen is echter ook een product van zijn tijd en zijn omgeving en die twee componenten waren extreem prominent aanwezig in het leven van de Prins. Het kan niet anders dan dat dit hem gevormd heeft, of zoals de Duitser zo mooi zegt ‘geprägt’ heeft
Van der Zijl promoveerde o.a. bij Cees Fasseur; een kenner bij uitstek. Fasseur schreef een tweedelige biografie over Koningin Wilhelmina en een boek over de eerste 25 huwelijksjaren van Juliana en Bernhard. Ook deze boeken zijn aanraders en geven inzicht in de persoon Bernhard.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
OVER.....
- Marja Heusschen
- Webredacteur en Arbocoordinator bibliotheek Midden-Brabant/ Terborg/genealogie/geschiedenis
WEBSITE BMB
0 reacties:
Een reactie posten